Krachtwerkontour, part 2: City of hope (1)

Eén van de eerste dingen die we zien als we van het vliegveld Los Angeles International rijden zijn aankondigingen, aan palen en bomen geniet, met de mededeling: we buy houses for cash, dial.... De crisis brengt een nieuwe markt, met nieuwe winnaars en oude verliezers. Welkom in het land van de mogelijkheden.

We zijn in Californië voor Krachtwerkontour, part 2 (lees hier over part 1). In een overvol programma van negen dagen bezoeken we collega-universiteiten, innovatieve projecten en inspirerende mensen. De eerste helft van de week in Los Angeles, daarna in de Bay Area. In Los Angeles gaan we op bezoek bij Hacienda of Hope, the Village en Share. We nemen deel aan de 4th International conference on Social work and Sociology, waar we zelf onderzoek naar de inzet van ervaringsdeskundigheid presenteren. En we ontmoeten onderzoekers van het USC Hamovitch center for science in the human services, die onderzoek doen naar de inzet van ervaringsdeskundigen (peer navigators) binnen reguliere organisaties.

In de Bay Area gaan we opnieuw op bezoek bij PEERS, om te praten over verdere ontwikkeling van WRAP, en bij 2ndStory, die het afgelopen jaar veranderd zijn van structuur. Nieuwe ontmoetingen hebben we met CALSWEC en Laysha Ostrow. Oorspronkelijk zouden we ook het Bay Mandala project ontmoeten maar door persoonlijke omstandigheden aan hun kant is dat niet gelukt. Overkoepelende richten we ons op het krijgen van inspiratie, het vergelijken van de ontwikkelingen in praktijk en onderzoek in Californië met de Nederlandse situatie en het opzetten van samenwerkingsverbanden met universiteiten en andere organisaties.

We're not serving, you're not helpless
Ons eerste bezoek is aan de Hacienda of Hope, een onderdeel van de zelfhulporganisatie Project Return Peer Support Network en biedt kortdurende respijtopvang voor mensen in psychische crisis. De Hacienda is gevestig op een voormalige militaire campus, samen met andere sociale projecten, zoals een 'blijf van mijn lijf' huis, tijdelijke huisvesting voor daklozen en rehabilitatie projecten voor militaire veteranen. We ontmoeten

Janet, projectleider en Katrina en Scott, beide als peerworker betrokken bij de Hacienda. De Hacienda is één van drie projecten van de organisatie. Het eerste project is een outreach programma met meer dan 170 zelfhulp groepen op locatie. In het tweede project zoeken peer navigators aansluiting binnen reguliere geestelijke gezondheidszorg en medische zorg om de matching tussen zorgbehoeften en zorgaanbod te verbeteren.

In de Hacienda kunnen maximaal vier mannen en vier vrouwen verblijven, die om wat voor psychiatrische / psychosociale reden dan ook tijdelijk (3-5 dagen, met eventuele verlenging) niet thuis kunnen blijven. Tijdens hun verblijf kunnen ze op adem komen en een plan maken hoe met de situatie om te gaan. De peerworkers bieden zowel individueel als in groepen ondersteuning. Na het verblijf is er geen formele nazorg, maar mensen kunnen terugkomen om deel te nemen aan groepen of nog een keer een paar dagen logeren. Daarnaast worden door de hele county zelfhulpgroepen aan geboden. Binnen de voorziening wordt zoveel mogelijk een huiselijke sfeer nagebootst. Van gasten wordt ook verwacht dat zij hun normale huishoudelijke verrichtingen (schoonmaken, afwassen, koken, etc.) blijven doen, of, in een enkel geval leren. 'We're not a hotel, we're not serving, you're not helpless'. Binnen de Hacienda is gelijkwaardigheid een belangrijke basiswaarde, al is het soms een uitdaging in het werken met mensen die een speciale rol willen (zowel gasten als medewerkers). Met een beroep op verantwoordelijkheid en gemeenschappelijk belang wordt dit meestal opgelost. Medewerkers proberen te onthouden dat 'every moment can be a teachable moment about the other person and about myself'.  

Van medewerkers van Project Return wordt verwacht dat zij voldoen aan reguliere arbeidsomstandigheden (op tijd komen, niet te vaak ziek, etc.). Als dit een probleem is wordt gekeken wat dan wel mogelijk is (minder werken, op andere tijden werken, etc.). Medewerkers krijgen een peer advocacy training, waarin gewerkt wordt vanuit vier fasen in herstel: hoop opbouwen, empowerment, verantwoordelijkheid en het (her-) nemen van sociale rollen, 'something meaningfull to wake up to'. In de training wordt aandacht besteed aan het bieden van ondersteuning, het verwerven en aanbieden van wellness-support, omgaan met ingewikkeld gedrag. Deze training is vijf weken fulltime. Op dit moment wordt gewerkt aan een staatsbrede certificering van peer support, zodat ook financiering makkelijker wordt. 

Naast directe ondersteuning werkt Project Return ook aan andere verbetering, bijvoorbeeld door het verspreiden van waterbestendige medical ID bracelets, waarop mensen hun medische info kunnen plaatsen. Hierbij gaat het om allergieën, medicijnengebruik en dergelijke maar ook om advanced directives, zoals bijvoorbeeld de Crisiskaart. Handig voor mensen die veel verplaatsen of moeite hebben om papieren te bewaren. Project return doet ook actief mee aan de Mental Health Awareness Month, dus de rest van de week hebben wij met een groen lintje ter ondersteuning rond gelopen. Daarnaast organiseren ze vier filmavonden, met o.a. Silver Linings Playbook en Lars and the real girl (beiden overigens zeer aan te bevelen).

Een kenmerk wat veel peerrun organisaties (wereldwijd) delen is de gastvrije opstelling en inrichting. We hadden een bezoek van een uur gepland, maar zijn uiteindelijk meer dan vier uur daar geweest, pratend met medewerkers, gasten en elkaar. Zonder twijfel een plek om op adem te komen en te reflecteren op het leven.