Vandaag brengen we een bezoek aan het 2ndStory Respite House in Santa Cruz. Toen we stopten voor het respite house dachten we aanvankelijk dat we verdwaald waren. Het respite house staat in een normale woonwijk en is feitelijk ook niet meer dan een gewoon huis. Op de deur hangt een bord met de tekst: ‘Welcome. May all who enter as guests, leave as friends’. Ook de woonkamer ziet er uit zoals je die in een normale gezellige woning ziet. Er is weinig wat je eraan herinnert dat je in een instelling bent. Instellingen proberen vaak een woonkamer na te bootsen, maar uiteindelijk zien de instellingen er vaak toch helaas uit zoals, tja, een instelling... 2nd Story Respite House is een kleinschalig project waar respijt wordt aangeboden aan gasten met een psychiatrische achtergrond. Hier krijgen zij de kans om te leren van de relaties met lotgenoten om uit hun oude patronen en 'patiënt'-rollen te komen. Het is ook voor sommige een soort time-out plek waar mensen tot rust kunnen komen als het niet goed met hun gaat in plaats van direct een opname in een instelling. Het bijzondere is dat de gehele staf bestaat uit ervaringsdeskundigen. Een geweldig project en een van de hoogtepunten van de studiereis.
Mensen kunnen maximaal 14 nachten verblijven het respite house. Gemiddeld blijven mensen 8 nachten, bij uitzondering kan een verblijf verlengd worden. Sommige kunnen langer blijven als ze lang in instellingen hebben gezeten. Om gebruik te mogen maken van 2nd Story moet men een eigen huis hebben en ervaring hebben met de mental health system (en dus een diagnose). Mocht iemand medicijnen gebruiken, krijgen ze een eigen minikluis waarin ze dat kunnen bewaren. Ze bepalen zelf of ze het innemen. Deelname aan het project is geheel vrijwillig. Yana Jacobs legt in haar blog op de site Mad in America de gedachtes hierachter helder uit.
Een gast legt uit wat zij prettig vindt aan het project: “The great thing about this place, you can come here almost every time and just hang out. If you are having a rough day, just come by”. Ze legt uit dat bij 2nd Story de peer staff je niet gaan redden. Je moet aan jezelf werken. In een gesloten instelling is dit wel zo en als je eruit komt is het vaak erg. “It’s like a deer caught in the headlights”. Eenmaal uit de inrichting komt de wereld keihard op je af. “This place is an opportunity to change myself and thinking and get a lot of feedback, you just don’t get that in other places”.
Een gast legt uit wat zij prettig vindt aan het project: “The great thing about this place, you can come here almost every time and just hang out. If you are having a rough day, just come by”. Ze legt uit dat bij 2nd Story de peer staff je niet gaan redden. Je moet aan jezelf werken. In een gesloten instelling is dit wel zo en als je eruit komt is het vaak erg. “It’s like a deer caught in the headlights”. Eenmaal uit de inrichting komt de wereld keihard op je af. “This place is an opportunity to change myself and thinking and get a lot of feedback, you just don’t get that in other places”.
Rigel Flaherty, de projectleidster legt ons het project uit. Meerdere ervaringsdeskundigen die hier ook werkzaam zijn geven verdere uitleg en vullen aan. Wat is nou de voornaamste reden om dit project volledig te laten runnen door ervaringsdeskundigen? Het belangrijkste is dat zij de visie van het project uitdragen, namelijk dat dit een 'learning environment' is. “The question is not about how we can help people, but how we can create a learning environment”. Zij hanteren zo min mogelijk structuur om van daaruit gezamenlijk te werken.
De ervaringsdeskundigen – the peers – zien een langdurige relatie vanuit moed, geloof en bereidwilligheid als een belangrijke uitgangspunt. Zij bieden de tijdelijke gasten ondersteuning aan om patronen te veranderen in hun leven die zij als ongewenst ervaren. Zij gebruiken hun levenservaringen om de ander te helpen. “We introduce people into a community with personal life stories”. Het vraagt dus van ieder om open te staan voor de eigen opvattingen van de werkelijkheid, net als die van de ander: “Why do I do the things I do” en “Challenge yourself to learn from yourself and others.”
Ieders eigen verhaal en ervaring wordt gewaardeerd. Zij zien de interactie tussen lotgenoten als een belangrijk middel om (opnieuw) verbinding te maken met zichzelf en anderen, tussen emoties en gedachten. Zij zien dus taal als een middel om de eigen opvattingen te toetsen en nieuwe werkelijkheid te creëren. De nadruk ligt op gewone taal, niet de medische taal die veel personen hebben aangeleerd tijdens hun tijd in de GGz wereld. “Sometimes they have to unlearn the medical words they’ve learned’. In de groep zit ook een mevrouw die de mental health system van Santa Cruz vertegenwoordigd. Met de vraag hoe zij haar relatie ziet als tussenpersoon tussen 2nd Story en het systeem is haar antwoord: “To create a similar language. […] The more I get the know about this program, the more inspiring it is. We can begin to shift the dialogue.”
De ‘peer staff’ wordt getraind in de ‘Intentional Peer Support’ (IPS), ontwikkeld door HSRI in Boston (zie eerdere blog). De IPS kent tien competenties met een score van 1 tot 5. De eerste competentie is:
- ‘Criterion 1: Demonstrates the intention of learning as opposed to the intention of helping.’ – (Intentional Peer Support Core Competencies – Full version, 2011)
De ervaringsdeskundigen – the peers – zien een langdurige relatie vanuit moed, geloof en bereidwilligheid als een belangrijke uitgangspunt. Zij bieden de tijdelijke gasten ondersteuning aan om patronen te veranderen in hun leven die zij als ongewenst ervaren. Zij gebruiken hun levenservaringen om de ander te helpen. “We introduce people into a community with personal life stories”. Het vraagt dus van ieder om open te staan voor de eigen opvattingen van de werkelijkheid, net als die van de ander: “Why do I do the things I do” en “Challenge yourself to learn from yourself and others.”
Ieders eigen verhaal en ervaring wordt gewaardeerd. Zij zien de interactie tussen lotgenoten als een belangrijk middel om (opnieuw) verbinding te maken met zichzelf en anderen, tussen emoties en gedachten. Zij zien dus taal als een middel om de eigen opvattingen te toetsen en nieuwe werkelijkheid te creëren. De nadruk ligt op gewone taal, niet de medische taal die veel personen hebben aangeleerd tijdens hun tijd in de GGz wereld. “Sometimes they have to unlearn the medical words they’ve learned’. In de groep zit ook een mevrouw die de mental health system van Santa Cruz vertegenwoordigd. Met de vraag hoe zij haar relatie ziet als tussenpersoon tussen 2nd Story en het systeem is haar antwoord: “To create a similar language. […] The more I get the know about this program, the more inspiring it is. We can begin to shift the dialogue.”
De ‘peer staff’ wordt getraind in de ‘Intentional Peer Support’ (IPS), ontwikkeld door HSRI in Boston (zie eerdere blog). De IPS kent tien competenties met een score van 1 tot 5. De eerste competentie is:
- ‘Criterion 1: Demonstrates the intention of learning as opposed to the intention of helping.’ – (Intentional Peer Support Core Competencies – Full version, 2011)
Wij hebben de papieren versie. Het is nog in ontwikkeling, dus het mag nog niet gepubliceerd worden.
De peer staff zijn 24/7 aanwezig. Hun kantoor is een open ruimte, zodat iedereen kan binnenlopen. Zij willen niet het idee opwekken dat het kantoor een ‘geheime ruimte’ is waar de peer staff over de gasten praten. Deze ervaring hebben veel personen die in GGz instellingen hebben gezeten. Het aangaan van gesprekken met bewoners doen zij in een informele sfeer. “Conversations don’t need to take place rule bound”. De peers proberen ook zoveel mogelijk gesprekken onderling de gasten te stimuleren.
Qua ondersteuning geven een aantal peers drie tips: 1) geef hen zoveel mogelijk regie; 2) ga een dialoog aan tussen peer staff en gasten; en 3) gebruik de eigen ervaring. De relatie tussen de peer staff en gasten beschrijven zij als open en informeel. De peers maken niet gebruik van voorgeschreven richtlijnen of protocollen die vertellen hoe zij om moeten gaan met de gasten. Zij zien het werken met gasten als "delicate, case to case work". In plaats van voorgeschreven richtlijnen hebben zij de IPS competenties, waar leren, relatie, dialoog, taal en eigen ervaring centraal staan. Dit maakt de relatie informeel en uitdagend. “It’s really informal so that’s make it also more challenging. Learn to live with your discomfort. That’s something we learned from the training. Come out of your comfort zone!”. Ze erkennen dat ook tussen peers en gasten een machtsverhouding zit, maar proberen dat zoveel mogelijk te minimaliseren.
Om de continuïteit van de open groep te bewaken, maken zij handboeken. Zodoende kunnen nieuwe bewoners van oude bewoners leren hoe zij kunnen bijdragen in het huis, en alles teruglezen. En de peer staff vormt ook het collectieve geheugen. De meeste werken daar al een paar jaar. Ze bekennen wel, dat de peer staff de cultuur grotendeels bepaalt, en niet de gasten. De gasten blijven niet lang genoeg om de cultuur of regels echt te veranderen, soms alleen bij kleine onderdelen. Dus volledig regie en controle hebben de gasten niet. Ze vinden de manier waarop Je Eigen Sterk, een interessante manier van samenwerken, waarbij de bewoners grotendeels de regie hebben over de huisregels en beleid, en de ondersteuners de achterliggende waarden daarvan bewaken.
Wat betreft verhoudingen tussen peer en bewoners en huisregels, zien we veel terug bij daklozenvoorzieningen in zelfbeheer in Nederland. 2nd Story noemt de huisregels ‘guidelines’, in plaats van regels. Ondanks het geven van een andere naam, lijken de regels veel op de regels die ‘traditionele’ instellingen opstellen. Soms lijken de regels of ‘guidelines’ van peer projects strenger dan de ‘traditionele’ instellingen. De taal is alleen anders, minder dwingend en meer in termen van waarden. overleg en onderhandelen.
Ook dit bezoek was enorm inspirerend voor ons allemaal. Onze komst hebben wij afgesloten in een restaurant in de buurt. Als gasten binnengekomen, sloten we de avond af als vrienden.
Filmpje over 2nd Story
Shery Mead over Intentional Peer Support.
De peer staff zijn 24/7 aanwezig. Hun kantoor is een open ruimte, zodat iedereen kan binnenlopen. Zij willen niet het idee opwekken dat het kantoor een ‘geheime ruimte’ is waar de peer staff over de gasten praten. Deze ervaring hebben veel personen die in GGz instellingen hebben gezeten. Het aangaan van gesprekken met bewoners doen zij in een informele sfeer. “Conversations don’t need to take place rule bound”. De peers proberen ook zoveel mogelijk gesprekken onderling de gasten te stimuleren.
Qua ondersteuning geven een aantal peers drie tips: 1) geef hen zoveel mogelijk regie; 2) ga een dialoog aan tussen peer staff en gasten; en 3) gebruik de eigen ervaring. De relatie tussen de peer staff en gasten beschrijven zij als open en informeel. De peers maken niet gebruik van voorgeschreven richtlijnen of protocollen die vertellen hoe zij om moeten gaan met de gasten. Zij zien het werken met gasten als "delicate, case to case work". In plaats van voorgeschreven richtlijnen hebben zij de IPS competenties, waar leren, relatie, dialoog, taal en eigen ervaring centraal staan. Dit maakt de relatie informeel en uitdagend. “It’s really informal so that’s make it also more challenging. Learn to live with your discomfort. That’s something we learned from the training. Come out of your comfort zone!”. Ze erkennen dat ook tussen peers en gasten een machtsverhouding zit, maar proberen dat zoveel mogelijk te minimaliseren.
Om de continuïteit van de open groep te bewaken, maken zij handboeken. Zodoende kunnen nieuwe bewoners van oude bewoners leren hoe zij kunnen bijdragen in het huis, en alles teruglezen. En de peer staff vormt ook het collectieve geheugen. De meeste werken daar al een paar jaar. Ze bekennen wel, dat de peer staff de cultuur grotendeels bepaalt, en niet de gasten. De gasten blijven niet lang genoeg om de cultuur of regels echt te veranderen, soms alleen bij kleine onderdelen. Dus volledig regie en controle hebben de gasten niet. Ze vinden de manier waarop Je Eigen Sterk, een interessante manier van samenwerken, waarbij de bewoners grotendeels de regie hebben over de huisregels en beleid, en de ondersteuners de achterliggende waarden daarvan bewaken.
Wat betreft verhoudingen tussen peer en bewoners en huisregels, zien we veel terug bij daklozenvoorzieningen in zelfbeheer in Nederland. 2nd Story noemt de huisregels ‘guidelines’, in plaats van regels. Ondanks het geven van een andere naam, lijken de regels veel op de regels die ‘traditionele’ instellingen opstellen. Soms lijken de regels of ‘guidelines’ van peer projects strenger dan de ‘traditionele’ instellingen. De taal is alleen anders, minder dwingend en meer in termen van waarden. overleg en onderhandelen.
Ook dit bezoek was enorm inspirerend voor ons allemaal. Onze komst hebben wij afgesloten in een restaurant in de buurt. Als gasten binnengekomen, sloten we de avond af als vrienden.
Filmpje over 2nd Story
Shery Mead over Intentional Peer Support.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten