Door Karla, oorspronkelijk verschenen op karlanijnens.wordpress.com
In de ochtend was ik op bezoek bij het Crisis Respite Center. Ook
weer een onderdeel van Community Access. Gefinancierd vanuit
ParachuteNYC, een grote subsidie door de staat waarin drie projecten
zijn ondergebracht: mobiel crisisteam, peer-run Respite House en
peer-run support line (telefonische ondersteuning).

De subsidie loopt nog tot juni, daarna worden de drie initiatieven
betaald door de zorgverzekeringen. De gevolgen hiervan zijn nog niet
helemaal duidelijk maar het zal er zeker niet op vooruit gaan.
De Respite bestaat nu ongeveer 2 1/2 jaar. Er kunnen nu 7 gasten
verblijven, na de verbouwing die binnenkort plaatsvindt zijn er 8
plaatsen.
Mensen kunnen hier maximaal 10 dagen achter elkaar verblijven met een
maximum van 21 dagen per jaar. Dit was tot voor kort 14 dagen per keer
maar omdat de zorgverzekeraars nog maar 7 dagen per keer gaan vergoeden
is er nu al een overgangsfase ingezet.
Iemand die gebruik wil maken van de Respite heeft een verwijzing
nodig van een erkende hulpverleningsinstantie. Een enkele keer heeft
iemand geen enkel contact met hulpverlening, dan wordt het mobiel
crisisteam ingeschakeld om de nodige formulieren in te vullen.
Als iemand eenmaal aangemeld is kan h/zij zelf bellen als een tijdelijk verblijf nodig is.
Er zijn twee tweepersoonskamers en drie eenpersoonskamers. Binnenkort
worden de tweepersoonskamers verbouwd en zullen er alleen nog
eenpersoonskamers zijn. Er is een grote keuken met ruime eetkamer. En er
is een mooie grote huiskamer met computerhoek.

Er werken 12 fulltime en 4 parttime medewerkers, allemaal peers.
Daarnaast is er nog een kleine pool voor vakantie- en ziektevervanging.
Iedereen werkt in diensten van 12 uur. Verder zijn er drie
administrators: de directeur, adjunct-directeur en een high-level
socialworker (?).
De gasten krijgen een sleutel van de eigen kamer en de voordeur.
Ieder is vrij om te komen en gaan en om gebruik te maken van alles wat
de Respite biedt.
Naast de rust en de veilige plek bieden de medewerkers van de Respite
dagelijks workshops. Er is yoga, muziek, wandelen, hardlopen,
gesprekken over gezond leven, medicijnen afbouwen etc. Alle medewerkers
zijn getraind in motivational interviewing. En paar straten verder is
een gebouw van AA/NA waar ieder uur een meeting begint.
Iedere zaterdag is er alumni-group. Iedereen die te gast is geweest
is welkom om terug te komen en deel te nemen. Om mensen een plek te
bieden waar ze heen kunnen, onderlinge contacten te stimuleren,
handvatten te bieden om het eigen leven vorm te geven.
Ook iedere zaterdag is er een WRAP-groep. Dagelijks is het mogelijk
om met een van de medewerkers aan een eigen WRAP te werken en op
zaterdag kan dit met een groep.
Verzekeringen bevelen het maken van een WRAP inmiddels zeer dringend
aan. Hun macht is inmiddels zo groot dat er niet meer onderuit te komen
is.
We praten door over psychiatrie en ziekenhuizen in de VS en in het
bijzonder in New York. En over de gevolgen van de grote macht van de
zorgverzekeraars. Hoe schadelijk dit kan zijn voor mensen!
Er zijn nog niet heel veel cijfers bekend over de “opbrengsten” van
de peer-run Respite. Wel zeer duidelijke aanwijzingen dat het
kostenbesparend is en herstelondersteunend. Keith stuurt ons cijfers
zodra die beschikbaar komen.
Aanbevelingen van Keith en Tim bij het opzetten van een respijthuis in Amsterdam:
- maak al ruim voor het huis open gaat reclame zodat mensen weten dat het er aan komt en dat ze op termijn terecht kunnen,
- stel basis huisregels op voor de eerste gasten komen,
- laat de traditionele hulpverlening los, kijk wat nodig is,
- heb vertrouwen in de gasten,
- organiseer groepen, vrijwillig
- geef gasten allerlei mogelijkheden om feedback te geven op verblijf en bejegening

Vanuit hetzelfde gebouw en gerund door de staf is ook de telefonische
hulplijn actief: de Peer-operated Support Line. Iedere dag van 16.00
tot 24.00 uur zijn twee mensen van de staf telefonisch bereikbaar voor
mensen die een luisterend oor zoeken. Alle mensen van de staf doen in
hun 12uurs shift een telefoondienst van 2-3 uur.
Er wordt veel gebeld, onder andere door een groeiende groep vaste
bellers. De meeste vaste bellers bellen bijna dagelijks. Veelal mensen
die zeer geïsoleerd leven. Ze hebben niet of nauwelijks een eigen
netwerk, vaak grote problemen gecombineerd met een zeer slechte medische
situatie.
Van ieder telefoongesprek wordt een verslagje gemaakt. Deels voor
overdracht, juist bij de vele vaste bellers. Maar ook omdat de staat
info eist:
- hoeveel minuten duurt het gesprek
- nieuwe beller?
- hoe heeft deze persoon van de hulplijn gehoord
- wat had deze persoon gedaan als deze mogelijkheid er niet was
- er wordt een categorie aan de inhoud van het gesprek gegeven
- kort verslagje van het gesprek
De Middag
Ik zou Paulina ontmoeten bij East Village Access (EVA). Terwijl ik op
haar zat te wachten raakte ik in gesprek met een paar mensen. Ik schoof
aan bij Claire en Robbert (please write my name with two bees).
Claire is een oudere dame, ik mocht best weten dat ze 73 is. Ze komt
nu bijna een jaar in dit centrum. Eerst af en toe, toen steeds meer en
nu vier dagen per week. Ze vertelt over alle leuke en zinvolle cursussen
en groepen die ze volgt. Bijna dagelijks doet ze yoga, daar wordt ze
rustig van en het helpt haar om helder te kunnen denken. De vrouwen
empowerment groep volgt ze al sinds de eerste dag dat ze hier komt. En
nu merkt ze sinds kort dat ze wat ze leert ook in de praktijk kan
brengen. Ze durft steeds meer en wordt niet meer zomaar boos: ze snapt
het nu en kan er soms een positieve draai aan geven. En ze heeft nu
zelfs vrienden, via EVA maar ook iemand uit haar eigen buurt.

Robbert
vindt het moeilijk om te praten maar hij wil heel graag laten weten wat
hij allemaal doet. Op het weekprogramma wijst hij verschillende groepen
aan. Hij moet vreselijk lachen om mijn uitspraak: “it makes me happy
that a woman all the way from The Netherlands tries

to speek my language”.
Samen met Robbert en twee anderen kijk ik het weekschema door. Iedere
dag gaat om 9 uur de deur open en is er de mogelijkheid te ontbijten.
Aansluitend maakt ieder een plan voor de dag.
Iedere groep duurt 3 kwartier en er zijn meestal 3 groepen tegelijk,
dus er dient gekozen te worden. En na iedere groep is er 3 kwartier
pauze. Gezamenlijk lunchen is ook mogelijk.
Ik schuif weer aan bij Claire en een andere mijnheer en we praten
verder. Als Paulina arriveert gaat net het middagprogramma van start.
Claire gaat naar yoga, de mijnheer gaat naar de mannengroep en Robbert
besluit toch maar naar huis te gaan.
Dganit Tal-Sor heeft de leiding over dit centrum, ook weer een
onderdeel van Community Access. EVA is gecertificeerd als PROS
(Personalized Recovery Oriented Services) Programma. PROS is een
herstelgericht programma voor volwassenen met een psychiatrische
kwetsbaarheid waar begeleiding en behandeling elkaar ondersteunen.
Deelnemers aan het programma stellen hun eigen programma samen. Zo is er
een veelheid aan groepen en cursussen, is er de mogelijkheid
ondersteuning te krijgen bij het zoeken naar opleiding of
(vrijwilligers)werk. Er werken ook een psychiatrisch verpleegkundige en
een psychiater. Het is mogelijk gesprekken met hen te voeren
of bijvoorbeeld ondersteuning te vragen bij het afbouwen of
veranderen van medicatie.
EVA wordt grotendeels gefinancierd door de staat. Dganit vertelt ook
over de manier waarop de overheid invloed probeert uit te oefenen op wat
ze aanbieden. Zo is onlangs een anti-rookcursus verplicht gesteld. De
medewerkers en deelnemers hebben dit besproken en de conclusie was dat
het goed is om aandacht te besteden aan stoppen met roken maar ook aan
andere manieren van gezond leven. Stoppen met roken is nu ondergebracht
in “Living well”.
Dganit geeft aan dat de staat heel dwingend is en dat het voor haar,
het team en de deelnemers soms een hele klus is om vast te houden aan
wat ze zelf willen. Er is steeds weer de dreiging dat er gekort gaat
worden op het budget. Het vraagt dus een hoop creativiteit om aan de
eisen te blijven voldoen.
Iets anders wat veel creativiteit en ook geduld vraagt: de bedoeling
is dat de medewerkers alleen ondersteunen wat de deelnemers willen. Voor
veel deelnemers is dit moeilijk, ze zijn heel afwachtend en niet (meer)
gewend zelf initiatieven te nemen. Zo was er een goed lopend
bibliotheekje. Maar sinds de dame die dit beheerde weg is, ligt het
stil. Eerst leek niemand op het idee te komen het over te nemen, nu is
er wel iemand die het misschien wil maar het lukt nog niet echt om het
weer op te starten.
Hetzelfde geldt voor een creatieve studio. De ruimte is er, er is
heel veel materiaal aangeschaft en nu…..? Bijna alles staat nog in
dozen. Het wachten is op mensen die er mee aan de slag willen en dat dan
ook gaan doen. Of er hulp bij vragen.
Voor ontbijt en lunch is alles in huis. Maar de tafels moeten gedekt
en weer afgeruimd, er moet afgewassen worden. En de warme lunch dient
gekookt te worden. Gezamenlijke verantwoordelijkheid: als je iets wilt
zal je zelf ook mee moeten werken. Alles is gericht op mensen (weer) zo
zelfstandig mogelijk te laten functioneren. Maar ieder in het eigen
tempo en op de eigen manier.
Ook hier weer WRAP-groepen en een aantal activiteiten die daar op zijn gebaseerd.
Tijdens de rondleiding door het centrum ontmoeten we weer allemaal
enthousiaste mensen, blij om te kunnen vertellen over hun werk en
bezigheden binnen EVA.